Om onze gezondheid én de toekomst van onze planeet te vrijwaren, moet ons eetpatroon drastisch veranderen. Nieuw wetenschappelijk advies pleit opnieuw voor het beperken van de consumptie van dierlijke producten.
Een ‘win-win’ dieet
Als we de tien miljard bewoners die de aarde zullen bevolken tegen 2050, willen kunnen voeden op een gezonde en duurzame manier, is er een grote voedingstransformatie nodig. Dat zegt een nieuw rapport van de EAT-Lancet Commissie, een wereldwijd wetenschappelijk platform rond voeding, aangestuurd door de Noorse denktank EAT en het wetenschappelijk tijdschrift The Lancet.
In grote lijnen stelt het rapport dat iedereen 50% minder rood vlees en suiker zou moeten eten dan wat vandaag het gemiddelde is in de Westerse wereld, en dubbel zoveel groenten, fruit, zaden en noten. Op die manier zouden jaarlijks 11 miljoen minder mensen sterven aan de gevolgen van een ongezond eetpatroon. Tegelijk zou zo’n dieet de aarde redden van opwarming, ontbossing en uitputting van grondstoffen. Een ‘win-win’ voor mens en planeet, dus. De commissie heeft daadwerkelijk een ‘planetair gezondheidsdieet’ opgesteld dat aan die vereisten voldoet.
Minder vlees, meer groente
Veganist hoeven we niet te worden, maar een hamburger mag nog slechts één keer per week op het bord verschijnen, een grote steak slechts één keer per maand. Wekelijks een stukje kip, een stukje vis en een eitje is oké en het zuivelrantsoen ligt op 250 gram per dag. Groenten en fruit moeten minstens de helft van ieder bord vullen. Verder adviseren de onderzoekers een sterke stijging van de consumptie van noten en peulvruchten zoals kikkererwten, linzen en bonen.
De adviezen klinken radicaal, maar dat zijn ze eigenlijk enkel voor consumenten in de rijke Westerse wereld. Elders eten de meeste mensen immers lang niet zoveel vlees of andere dierlijke producten. Grotendeels volgt het rapport de krachtlijnen van eetpatronen die we vandaag al kennen als gezond, zoals het mediterrane dieet of het Okinawa-dieet. Ook adviezen als de gezonde voedingsdriehoek in Vlaanderen of de ‘schijf van vijf’ in Nederland moedigen consumenten aan om minder dierlijke producten, meer plantaardige en zo weinig mogelijk sterk bewerkte producten te consumeren.
De opeenvolging van adviezen om de vleesconsumptie te reduceren, leidt echter tot wrevel bij consumenten en bij de vleesindustrie. In Nederland woeden heftige discussies nadat de krant De Telegraaf liet berekenen wat de impact van het recente klimaatakkoord zou zijn op de vleesconsumptie: nog twee keer per week zou het maximum worden volgens het Voedingsbureau. In België maakt voedingstechnoloog Frédéric Leroy (VUB) zich zorgen om wat hij het ‘antivleesdiscours’ noemt. Hij waarschuwt voor de gevolgen: wanneer mensen ondoordacht vlees van het menu schrappen, kunnen bepaalde tekorten ontstaan die de gezondheid schaden.