Na de schok van de pandemie, de energieschok, de loonschok en de intrestschok staan retailers voor een transitieschok: hoe financieren we de omslag naar een duurzaam zakenmodel? “We hebben nood aan een nieuw solidariteitsmechanisme tussen ondernemingen.”
Ontwrichtende schokken
Onze samenleving beleefde de afgelopen jaren heel wat ontwrichtende schokken: na de pandemie hebben we recent de energieschok meegemaakt, de loonschok, en nu ondergaan we de intrestschok, die evenmin zonder gevolgen zal blijven. “Die schokken komen er niet toevallig, ze zijn ingebed in onze cultuur en ze zullen ons meer en meer overvallen” waarschuwt Eric Van den Broele, directeur ‘Research & Development’ bij GraydonCreditSafe. “De vraag is hoe we ons hiertegen kunnen wapenen, zonder de toekomstige maatschappij in het gedrang te brengen.”
Een grote schok die er in elk geval nog aankomt, is de transitieschok of de ESG-schok, waarbij ESG staat voor Environmental, Social & Governance. Bedrijven moeten rapporteren over hun vooruitgang op het vlak van duurzaamheid: denk aan energie, klimaat, grondstoffen, gezondheid, veiligheid en goed bestuur. Dat vergt bijzonder grote investeringen, en de vraag is maar of de middelen voorhanden zijn.
Onvoldoende reserves
Retailers blijven hierbij allerminst buiten schot: “Supermarkten bijvoorbeeld staan voor een enorme transitie van hun logistieke ketens en zullen een antwoord moeten bieden op grote voedselvraagstukken. Hoe gaan we in de toekomst voedsel produceren? Is het vergroenen van de landbouw een oplossing, of moeten we meer inzetten op nieuwe technologie, zoals verticale landbouw?” Ook de bijzonder vervuilende modesector moet op zoek naar nieuwe modellen.
Financiële analyses van GraydonCreditSafe tonen keer op keer aan dat 30 tot 40% van de bedrijven niet schokresistent is: zij hebben onvoldoende financiële reserves en zullen dus de komende transitieschok niet aankunnen. Hoe lossen we dat op? “Subsidies verschuiven de rekening enkel naar de volgende generaties. Laissez-faire betekent dat ofwel bedrijven massaal failliet zullen gaan, ofwel dat er massale overnamegolven volgen – of een combinatie van beide – waarna er enkel nog heel grote spelers overblijven die te machtig worden. De vraag is of we dat maatschappelijk wenselijk vinden.”
“Zebrabedrijven” tonen de weg
“De vraag is: hoe zorgen we ervoor dat de middelen – die er wel degelijk zijn – getransfereerd worden van bedrijven die wél de mogelijkheden hebben naar degenen die ze niet hebben? Hoe kunnen we instrumenten ontwikkelen die ervoor zorgen dat er een solidariteitsmechanisme tussen ondernemingen ontstaat, dat niet gericht is op pure overnames, maar wel op het ondersteunen van ecosystemen, via het nemen van minderheidsparticipaties met respect voor de identiteit van elke onderneming?”
Een beetje provocerend pleit Van den Broele voor een nieuwe aristocratische gedachte: ondernemers die echt begaan zijn met de samenleving moeten ook een leidersrol willen opnemen. “Je hebt twee soorten bedrijven: enerzijds de unicorns, die machtig en winstgevend zijn, maar die vooral ook andere bedrijven wegduwen. En anderzijds de zebrabedrijven die de dubbele taak zien van de ondernemer: waken over de P&L, maar ook antwoorden op de vraag hoe je maatschappelijk impact kan hebben.”
Bestel tijdig tickets
Op de RetailDetail Night, het eindejaarsgala van RetailDetail op 23 november in Antwerpen, presenteert Eric Van den Broele een nieuwe financiële doorlichting van enkele grote retailbranches, zoals de supermarkten, modeketens en bouwmarkten: hoe schokbestendig is de retail? Tegelijk presenteert hij zijn visie op de maatschappelijke rol die ondernemers kunnen opnemen in deze context.
In de loop van de middag presenteren we diepgaande thematisch voorprogramma’s rond duurzaamheid, e-commerce, Folder van het Jaar en Gamechangers. ’s Avonds is er een plenair programma met grote namen als Marit van Egmond (CEO Albert Heijn), Erwin Van Osta (CEO Hubo), Adgild Hop (Retail Lead Europe, Deloitte) en het jaaroverzicht door Gino Van Ossel (Vlerick Business School).
Net als vorig jaar zitten de deelnemers tijdens het plenaire programma aan ronde tafels in de prestigieuze Handelsbeurs. Wie zo’n tafel voor tien personen wil boeken om collega’s en klanten of prospecten uit te nodigen, contacteert best snel kjell.bries@retaildetail.be. Wacht niet te lang: meer dan de helft van de beschikbare plaatsen is nu al gereserveerd!
