1. Groot, groter, grootst
2015 was het jaar van de megafusies: naast de combinaties Ahold – Delhaize, AB InBev – SAB Miller en Kraft – Heinz noteren we de overname door Nomad Foods van zowel Iglo als Findus, en de acquisitie van Quorn door Monde Nissin. Ook de al eerder aangekondigde deal tussen Mondelez en Douwe Egberts Master Blenders geraakte afgelopen zomer afgerond.
Niet de consument, wel de belegger staat centraal in de logica achter deze financiële operaties. Op lokaal vlak veranderde Jules Destrooper van eigenaar en nam Spadel zich voor om van de beurs te verdwijnen (al is het nog niet zo ver…). Lotus Bakeries zette zijn expansiestrategie verder met twee gezonde overnames in Groot-Brittannië.
2. De supermarkt van morgen
Shoppergedrag verandert, de supermarkt moet volgen. 2015 was daarom in ons land ook het jaar van de nieuwe winkelconcepten. In Alleur toonde Makro een nieuwe gedaante. Delhaize Shop & Go deed hetzelfde in Waterloo. Colruyt pakte uit met de stadsformule Okay Compact en Albert Heijn bracht elementen uit de XL-formule naar Antwerpen.
De Spar-formule van Colruyt gaf het startschot van een vernieuwingsoperatie in Kessel. Een gloednieuw Alvo-concept kregen we te zien in supermarkt Obelix in Dentergem. Het hoogtepunt maakten we mee in december, met de heropening van de grondig herdachte en behoorlijk sensationele Carrefour hypermarkt in Mons. Beleving in het kwadraat ervaarden we hier.
3. Prijsoorlog wordt perceptie-oorlog
Het jaar begon met een kleine asperge-veldslag, maar van een échte aangehouden prijsoorlog in 2015 mogen we niet spreken, al bleef de prijs- en promotiedruk vanzelfsprekend hoog. Als Nielsen berekent dat 70% van de promoties niet rendabel is, dan is het logisch dat merken en retailers op zoek gaan naar andere manieren om de aandacht van de shopper te trekken.
Lidl herpositioneerde zich in een opgemerkte campagne als de ‘versdiscounter voor gezinnen‘. Delhaize was erg actief op sociale media en stuntte met een aankoopbon bij MediaMarkt. Colruyt beloofde nog nadrukkelijker om te reageren op elke promotie van de concurrentie (niet bepaald tot grote vreugde van de merkleveranciers) maar scoorde ook een opvallend doelpunt met de al dan niet georkestreerde commotie rond de naamsverandering van Cara pils.
4. Wat mogen we nog eten?
De halfbakken suikertaks, die de regering dit jaar invoerde, heeft uiteindelijk bitter weinig met de volksgezondheid te maken, maar dat het duo voeding en gezondheid ook de komende jaren een hoofdrol zal blijven spelen lijdt geen twijfel. Een stevige uitdaging voor merken en retailers. Vooral suiker ligt onder vuur, en de frisdranksector ondervindt daarvan als eerste de gevolgen.
Dat de consument het ook niet meer weet, bleek na de verwarrende berichtgeving van de Wereldgezondheidsorganisatie, die rood vlees op de lijst van kankerverwekkende producten zette. Misschien verdient een positieve aanpak de voorkeur, zoals de ‘Eet je slim!’-actie van Lidl tijdens de blokperiode, of het ‘Extra’-logo en de ‘Kies kleurig, da’s gezond’-campagne bij Delhaize.
5. Een bredere kijk op duurzaamheid
Delhaize en Albert Heijn verkopen lelijke (of gekke) groenten, Intermarché zelfs lelijke koekjes. De strijd tegen voedselverspilling schakelde in 2015 in een hogere versnelling. De btw-administratie versoepelde de voorwaarden voor het schenken van voedseloverschotten en meer supermarkten verbonden zich ertoe om onverkochte producten weg te schenken (of er soep van te maken). We zagen zelfs de lancering van verschillende apps tegen ‘food waste’.
Delhaize werd opgenomen in de Dow Jones Sustainability Index, Coca-Cola wil z’n ecologische voetafdruk tegen 2020 halveren en Unilever beloofde klimaatneutraal te zijn tegen 2030. Ook de landbouwcrisis, die zowat het hele jaar beheerste, is uiteindelijk een complex verhaal van duurzaamheid en op dit vlak boekt de sector veel moeizamer resultaten, al is er nu toch een akkoord over een solidariteitsfonds voor de varkenssector.
En wat vond u?
Goed, 2015 was ook het jaar van de gigantische kartelboetes wegens prijsafspraken. Het jaar waarin McCain een fabriek in ons land sloot en er verschillende bakkerijen afbrandden, terwijl onder andere Danone en Continental Foods in lokale productie bleven investeren. Het jaar waarin e-commerce een groeispurt doormaakte als gevolg van de terreurdreiging. En waarin de Belgische voedingsindustrie zich van haar allerbeste kant liet zien aan de rest van de wereld, op de Wereldexpo in Milaan.
Er is nog zoveel meer. Wat waren volgens u de hoogtepunten (of dieptepunten) van het foodjaar 2015?
