Supermarkten zetten consumenten niet aan tot gezondere voedingskeuzes: tegenover elke tien meter schapruimte voor ongezonde voeding staat slechts 3,6 meter gezonde voeding. Discounters Aldi, Lidl en Colruyt zijn nog de beste leerlingen.
Overaanbod ongezond
Er is in Vlaamse supermarkten een overaanbod aan ongezonde voeding en aan boodschappen die ongezonde voedingskeuzes promoten, blijkt uit een onderzoek van het Belgisch instituut voor gezondheid Sciensano dat zopas verscheen in het wetenschappelijke medische tijdschrift BMC.
De onderzoekers onderzochten het aanbod in 55 supermarkten van Colruyt, Carrefour, Delhaize, Lidl en Aldi, in zestien Vlaamse gemeenten. Ze maten er onder andere de beschikbaarheid van gezonde voeding, door de verhouding na te gaan van de lineaire schapruimte voor gezond versus ongezond voedsel.
De resultaten spreken voor zich: over het geheel genomen bedroeg de gemiddelde verhouding tussen gezonde en ongezonde voeding in de supermarkten 0,36, wat betekent dat er 3,6 meter gezonde voeding was voor elke tien meter schaplengte ongezond voedsel.
Prominent uitgestald
Bovendien blijken ongezonde producten vaker prominent te worden uitgestald in de winkels. Aan de kassa’s is het aandeel ongezonde voeding het grootst: 97,5% van de producten is er ultrabewerkt, terwijl respectievelijk 72,2% en 58,5% ultrabewerkt was op de gondelhoofden aan de voor- en achterkant van de gangpaden.
Tot slot blijken ongezonde producten ook nadrukkelijker gepromoot te worden: zoetwaren en zoete koekjes zijn de voedselcategorieën met gemiddeld het hoogste aantal marketingboodschappen op verpakkingen per tien meter schaplengte.
Er waren wel significante verschillen tussen supermarktketens. De discounters Aldi en Lidl hadden samen met Colruyt de beste algemene verhouding gezonde tegenover ongezonde cumulatieve schaplengte. Bij Colruyt is de gunstige score deels te verklaren door de afwezigheid van producten aan de kassa’s. Delhaize heeft dan weer een veel betere score voor gezond aanbod op niet-prominente plaatsen in de winkel.
Zorgwekkend
Conclusie? Ondanks de toezeggingen van alle grote supermarktketens om gezondere voedselomgevingen in de winkels te bevorderen en te creëren, geven de bevindingen van het onderzoek aan dat consumenten momenteel eerder gestimuleerd worden om ongezonde in plaats van gezonde voedingsproducten te kopen. Zorgwekkend is bovendien dat winkels die gelegen zijn in wijken met lage gemiddelde inkomens, het slechtst scoren.
Ratio gezonde/ongezonde voeding in de rekken
| Aldi | 0,45 |
| Lidl | 0,39 |
| Colruyt | 0,39 |
| Gemiddeld | 0,36 |
| Delhaize | 0,27 |
| Carrefour | 0,25 |
