1) Wat doen Delhaize en Ahold?
Uiteraard kijkt iedereen vol verwachting naar de plannen van Ahold en Delhaize in ons land – en naar de manier waarop Colruyt, Carrefour, Lidl en de anderen zullen reageren. Welke gevolgen mogen we verwachten op het prijsniveau en voor de promotiedruk? Komt er inderdaad een uitdoofscenario voor Albert Heijn in België?
Ook op Europees vlak zal de impact van de fusie moeten blijken, bijvoorbeeld bij de inkoopallianties, want Delhaize (Coopernic) en Ahold (AMS) gaan een beslissing moeten nemen (nu ja, dat Delhaize gewoon terugkeert bij AMS ligt voor de hand). Maar er is meer dan Ahold-Delhaize en we mogen de concrete gevolgen van de fusie op de korte termijn wellicht ook niet overschatten.
2) Een jaar van verandering?
Ook de andere retailers zitten immers niet stil. We zagen in 2015 flink wat nieuwe winkelconcepten verschijnen. En nu? Lidl gaat wellicht verder op z’n elan, want de versdiscounter heeft ambitieuze expansieplannen aangekondigd. Wat doet Aldi intussen?
Colruyt verdedigt z’n prijsleiderschap met vuur. Mogen we ons aan sterkere online initiatieven verwachten? CRU krijgt er alleszins twee vestigingen bij, Bio-Planet en Okay blijven groeien en zowel Spar als Alvo rollen hun nieuwe winkelconcept verder uit. De andere Spar-speler, Lambrechts, zet in op Spar Express en profileert zich als de buurtwinkelspecialist.
Carrefour heeft flink geïnnoveerd afgelopen jaar en zal vermoedelijk niet stilvallen in 2016. Bij Carrefour-franchisé Mestdagh neemt Eric Mestdagh opnieuw steviger het roer in handen, benieuwd wat dat zal betekenen. Intermarché blijft winkels vernieuwen en de ‘drive’-activiteiten uitbouwen. Bij Makro roept het vernieuwde management in elk geval verwachtingen op. Match komt uit een dal en lijkt nog op zoek naar zichzelf. Worden dit jaar de eerste signalen van verandering zichtbaar?
3) Vinden supermarkten een antwoord op de ‘blurring’-trend?
Tal van nieuwe concurrenten knabbelen aan de omzet van de traditionele supermarkt. Elk apart zijn ze nog erg klein, maar samen beginnen ze toch een voelbare impact te hebben. In non-food (en steeds vaker ook in food) zien we spelers als Action, Big Bazar, Kruidvat en Blokker almaar meer supermarktassortiment opnemen, vaak tegen bodemprijzen, door parallelimport.
Ook online pikt omzet in. Er zijn niet alleen de eigen webshops van de retailers, we zien vooral veel nichespelers als HelloFresh en SmartMat (maaltijddozen), JustEat of restaurantathome (maaltijdbezorgers), de virtuele boerenmarkt Fermet, specialisten als petfoodonline.be en zo meer. Zonder de investeringen te vergeten van sommige grote FMCG-fabrikanten, die de mogelijkheden onderzoeken van directe verkoop aan de consument.
Offline is er de opkomst van vernieuwende concepten als CRU, boerenmarkten, bioformules, foodhallen en nieuwe foodserviceformules… Denk ook aan het groeiende belang van voeding bij ketens als Marks & Spencer of Ikea en in steeds meer shoppingcenters. Blurring, heet dat. Het antwoord? Innoveren, differentiëren…
4) Vinden fabrikanten een antwoord op het gezondheidsvraagstuk?
Het verband tussen onze eetgewoonten en tal van zogenaamde welvaartziektes valt niet te ontkennen. De beschuldigende vinger wijst nadrukkelijker richting voedingsindustrie. Fabrikanten kunnen dan wel het suiker-, zout- en vetgehalte van hun producten verlagen of de porties verkleinen (ze hebben al belangrijke stappen gezet), de vraag is of dit zal volstaan om om verdere overheidsinmenging tegen te houden.
Overigens, op de langere termijn is de uitdaging nog veel groter: een nieuwe categorie van bedrijven met quasi eindeloze onderzoeksbudgetten ambieert niets minder dan de menselijke onsterfelijkheid… Gezien de nauwe band tussen voeding en gezondheid, zullen hun projecten onvermijdelijk ook op het terrein van de voedingsindustrie komen. Zijn Nestlé, Unilever, Mondelez en de anderen klaar om te concurreren met Google, Apple, Facebook en Amazon?
5) Welke rol voor technologie?
E-commerce blijft voorlopig beperkt in voeding, maar de groei is onmiskenbaar en niemand wil een achterstand oplopen. Om de drempel bij de shopper weg te nemen, zetten retailers nieuwe technologische middelen in. Smartphoneapps bijvoorbeeld. Of thuisscanners zoals de Connected Kitchen van Carrefour, naar het voorbeeld van Amazon Dash (maar nog in testfase).
Voor runshoppen zien retailers en merken wel muziek in abonnementsformules, waarbij de voorraad van de consument op geregelde tijdstippen automatisch weer wordt aangevuld. Het kan in uiteenlopende categorieën: water, frisdrank, koffie, wasmiddelen, scheermesjes, petfood…
Ook in de fysieke winkels neemt de digitalisering toe. Interactieve schermen en elektronische etiketten zijn geen nieuwigheid meer. Een leuke is de ‘digitale muur’ van Carrefour Mons, waar shoppers zware boodschappen kunnen reserveren om ze op te halen na hun winkeltrip. Selfscan en gesloten cashsystemen aan de kassa verhogen veiligheid en efficiëntie.
Contactloze betaalkaarten zijn in opmars. Maar of mobiele betaalapps zullen doorbreken? Het gebruiksgemak en de snelheid lijken voorlopig nog struikelblokken. Dat geldt ook voor de fel gehypete beacons: shoppers zitten wellicht niet te wachten om een app te downloaden, die vervolgens enkel storende berichten uitstuurt. U wel?
Bonusvraag: zullen de Rode Duivels scoren op de winkelvloer?
Ondanks de zware loting gaat iedereen ervan uit dat de Rode Duivels de groepsfase wel zullen overleven. Gaan de foodretailers dat ook aan de kassa merken? Uiteindelijk duurt zo’n EK slechts enkele weken en zit je achteraf onvermijdelijk met een overschot aan ‘rode producten’. Bier, snacks en televisietoestellen mogen in principe wel rekenen op een mooie omzetverhoging als ze het goed aanpakken. En als één van de hoofdsponsors van de Rode Duivels gelooft Carrefour er helemaal in.
Zolang de Belgische supporters maar niet àl te massaal afzakken naar Frankrijk, want dan profiteren vooral ook de Franse supermarkten, nietwaar? En of de Olympische zomerspelen (in augustus) voor een omzetboost kunnen zorgen, is al helemaal een open vraag…
