Onderste steen boven
Door de nieuwe ontslagen verliest de nieuwe CEO Dave Lewis opnieuw drie mensen met retailervaring en het netwerk onder leveranciers die hij zo nodig heeft om Tesco anders te positioneren dan op prijs alleen.
De interne crisis bij Tesco is compleet, want de onderzoekers van Deloitte en Freshfields nemen rigoureuze maatregelen om de onderste steen boven te krijgen in hun zoektocht naar de oorzaak van Tesco’s boekhoudkundige blunder die de halfjaarwinst liefst 250 miljoen pond te rooskleurig voorstelde.
Angstcultuur
Britse media berichten over onderzoekers die minutieus allerlei e-mailcorrespondentie van medewerkers uitpluizen en managers die worden weggestuurd omdat ze omwille van hun eigen belang het werk van de onderzoekers zouden kunnen frustreren.
Er zijn nu liefst acht hooggeplaatste managers ontslagen, en zij die nog in functie zijn weten niet of ze zelf ook op de nominatie staan om het veld te ruimen. Volgens leveranciers worden de nog overgebleven inkopers door de onderzoekers achterdochtig behandeld. Er zou dan ook een angstcultuur heersen bij Tesco, waarbij niet commerciële maar juridische overwegingen de boventoon voeren.
Drie crises die elkaar versterken
Naast de interne crisis heeft Tesco ook te maken met een crisis in de relatie met leveranciers en bovendien zit de Britse marktleider in een positioneringscrisis, omdat hij op prijs niet kan concurreren met Aldi en Lidl en een nieuwe strategie nodig heeft om consumenten en investeerders weer voor zich te winnen.
Als dit nog niet complex genoeg is versterken de drie crises elkaar ook nog eens: de interne crisis verlamt de organisatie en berooft de in retail onervaren nieuwe topman Dave Lewis van belangrijke adviseurs met kennis van retail en contacten met leveranciers. Zo kan Tesco nooit een goed antwoord bedenken om geloofwaardig andere wapens in te zetten tegen de concurrentie dan alleen de laagste prijs.
Tesco: macht, geen liefde
Om die herpositionering te doen slagen is een goede relatie met leveranciers zeer belangrijk, maar door jarenlang spijkerhard in te kopen met de laagste prijs als inzet en het beconcurreren van merkleveranciers met het huismerk is Tesco’s relatie met leveranciers altijd gebaseerd geweest op macht en niet op liefde.
Nu Tesco in de hoek zit waar de klappen vallen, kan het bedrijf wel wat genegenheid vanuit de industrie gebruiken. Deze week meldde Tesco’s verpakkingsmanager Paul Earnshaw een verbetering in de stijl van onderhandelen met toeleveranciers: meer bouwen aan een relatie met niet elk jaar weer een tender voor de laagste prijs, maar elke drie jaar.
Tesco heeft meer dan ooit leveranciers nodig en zal een charme-offensief moeten inzetten om weer wat gedaan te krijgen. Vraag is of dat lukt, nu de retailer intern zo in de knoop zit. Drankenleveranciers reageerden deze week geschokt op de schorsing van Tesco’s mondiale inkoper van bier en wijn Dan Jago: er heerst bezorgdheid dat Tesco nu meer met zichzelf bezig is, in plaats van met de belangrijke strategische vraag hoe het bedrijf weer op de rails te krijgen.
Nokia, Kodak, Tesco
Of dit gaat lukken, is nog maar zeer de vraag: blogger Alastair Dryburgh vergelijkt Tesco met Nokia en Kodak, die ook ooit iconisch waren in hun sector. Die twee hebben de strijd echter niet overleefd en Tesco past volgens Dryburgh heel goed in dat rijtje. Een ingrijpende maatregel als het opsplitsen van Tesco biedt volgens hem ook geen soelaas, want “het is volstrekt onduidelijk wat je zou moeten behouden en wat niet.”
Zelf wil Tesco pas reageren bij de eerstvolgende publicatie van kwartaalcijfers op 23 oktober. Nog belangrijker zal de rapportage begin januari 2015 zijn: dan publiceren de Britse retailers meestal hun prestaties tijdens de Kerst- en nieuwjaarsperiode. Dan wordt pas echt duidelijk wat het effect is van Tesco’s driedubbele crisis…
