Van een warme kerstsfeer is er aan de onderhandelingstafels bijlange geen sprake, en de vraag is maar hoe de stemming zal zijn aan de feestdis. De vette hap blijkt populairder dan ooit, maar de koe is vatbaar voor verbetering, in tegenstelling tot uw Filet Pur.
Geldnood
Het lijkt in de aanloop naar de weken van de waarheid relatief stilletjes qua foodretailnieuws, maar dat is slechts schone schijn die bedriegt. Op de onderhandelingstafels liggen de glimmende, pas geslepen messen klaar, vernemen we van diep zuchtende merkfabrikanten. Het is weer van dattum. Als de kerstverlichting aangaat, daalt de sfeer net als de temperaturen onder nul. Tja, die arme retailers hebben geld nodig hé. En waar vind je makkelijker geld dan bij de grote merkenmultinationals met hun moddervette marges? Het is niet anders. Maar lege schappen verwachten we pas na de feesten, in principe.
Dat er net nu in de Nederlandse en daarna ook Belgische media weer artikels verschijnen over de zogenaamde Europese inkoopmuren die retailers beletten om hun klanten voordelige marchandise aan te bieden, zal ook wel geen toeval zijn. Geen nieuw verwijt nochtans: EuroCommerce kaart dit al járen aan bij de Europese Commissie. Maar de bewijslast is mager. Of die fabrikanten kunnen duurdere advocaten betalen, ook mogelijk.
Prijs is een keuze
Bovendien heeft duidelijk niet iedereen het verhaal tot in de finesse begrepen. De Standaard kopte: “Albert Heijn-huismerk in België soms dubbel zo duur als in Nederland”. Echt. Nochtans, als ze hadden gekozen voor een kop die precies het omgekeerde beweerde, dan was het ook waar. Al bracht het dan misschien minder kliks op. De aanleiding? Een onderzoekje in opdracht van de ontslagnemende economieminister bij onze noorderburen, waaruit moest blijken dat de consumentenprijzen in het gidsland te hoog zijn en dat zulks de schuld is van onwillige fabrikanten. De prijzen van wel tweeëndertig (32!) huismerken werden vergeleken. Indrukwekkend.
Nochtans zeggen retailers in datzelfde rapport dat ze voor slechts 2 tot 4% van alle ingekochte goederen inkoopbeperkingen ondervinden. Kijk eens aan. Wie wil er nu eigenlijk wát bewijzen? Maar goed, we hoeven niet uit te gaan van kwaad opzet wanneer incompetentie volstaat als verklaring. Misschien kunnen we de dames en heren onderzoekers, politici en andere stemmingmakers eens op marketingcursus sturen. Denken dat de verkoopprijs een simpele optelsom zou zijn van inkooptarief, kosten en marge, getuigt van een verregaand simplisme. Prijs is een keuze. Het is gewoon één van de vele P’s in de marketingmix.
Op hun retour
Ook de aanname dat retailers altijd tegen de laagste prijs willen verkopen, is klinkklare onzin, maar dat hoef ik u als professional niet uit te leggen. Het is net omgekeerd: iedereen wil immers geld verdienen. Dus verkoop je tegen een prijs die zo hoog is als mogelijk – maar ook zo laag als nodig, in de concurrentiestrijd. En in de media geef je dan als retailer de schuld van hoge prijzen aan de inhalige fabrikant, terwijl je als merk de hoge maatschappelijke kost van te lage prijzen lekker doorschuift naar de retailer. Klaar.
De consument trekt intussen zijn/haar conclusies: de hoge inflatie duwt mensen richting vette hap, zo blijkt. Frieten en hamburgers zijn de grote winnaars na de coronacrisis. Hallo, meneer Vandenbroucke? Ik dénk dat we een probleempje hebben. Tegelijk stijgen de bestedingen in de supermarkt ten nadele van eten ‘on the go’. Zet vooral uw zuurverdiende spaarcentjes niet in op aandelen HelloFresh: maaltijdboxen zijn onherroepelijk op hun retour. Als Comeos het zegt, zal het wel waar zijn.
Grote Opruiming
Hebben gegokt en verloren: de aandeelhouders van Casino. Daar lijkt het nu toch sterk op: de groep geraakt maar niet uit de schulden, krijgt de hypermarkten niet vlot getrokken en overweegt nu serieus om een Grote Opruiming te houden. Waarbij het uithangbord Casino wellicht definitief uit het Franse straatbeeld verdwijnt. Einde van een tijdperk. Auchan en Intermarché willen die lekkere brok niet zomaar aan Lidl overlaten en bieden één miljard euro. Dat is redelijk wat voor een bodemloos vat.
Daniel Kretinsky zal er niet om rouwen. Casino is immers een merknaam die uit het pre-internettijdperk stamt en waarmee je tegenwoordig geen kant meer uit kunt. Geef die zoekterm maar eens in, op Google. Of schrijf er een artikel over en kijk dan hoeveel spam over online gokgelegenheden je sociale media overspoelt. De miljardair ziet meer potentieel in de stadsformules Franprix (ondanks dat Belgisch débacle) en Monoprix (waarmee we begin volgend jaar gaan kennismaken). Die weten ondanks hun naam tenminste te ontsnappen aan de prijsoorlog.
Beter dan de koe
Plantaardige steaks voor hardnekkige carnivoren: het klinkt ongeveer even geniaal als maatpakken voor naaktlopers, of richtingaanwijzers voor BMW-chauffeurs. En toch: een gigantisch gat in de markt volgens Redefine Meat, dat eerst een handvol sterrenchefs wist te overtuigen en nu ook enkele retailinkopers voor zich heeft gewonnen. Je vindt dat hoogtechnologische imitatievlees vanaf nu onder andere bij Albert Heijn – maar voorlopig enkel in hun Hollandse webshop, over inkoopmuren gesproken – en bij Crisp, waar Vlamingen wél mogen bestellen, tegen exact dezelfde prijzen als bij Appie bovendien. Zie je wel dat het kan.
Ik ga toch eens moeten proeven: “Beter dan de koe”, beweren ze namelijk zelf. Die veel te goedkope want overgesubsidieerde runderen innoveren niet, en vleesvervangerfabrieken wél, met de inzet van moleculaire analyses en 3D-printen en zo. Klinkt aannemelijk, maar tot nu toe kunnen veggieburgers de vleesliefhebber niet overtuigen. Is dat dan geheel te wijten aan de onkunde van de concurrenten?
Hou het gezellig
Want ja, vanochtend viel er een persberichtje in de mailbox: wel 4% van onze landgenoten nam deel aan de eerste Belgische editie van die fameuze Week Zonder Vlees eind oktober. Wacht eens even: vier procent? Dat zijn dus gewoon alle mensen die al vegetariër waren, toch? Zo gaan we het klimaat niet redden, hoor. Volgend jaar wagen ze een nieuwe poging. Benieuwd.
Net als onze politici, die vanochtend in Dubai een bijzonder vage en niet-bindende verklaring ondertekenden over duurzame landbouw en weerbare voedselsystemen, zetten ook onze retailers voorlopig niét in op een plantaardige kerst, afgaande op de vette gevulde kalkoen die in de stemmige eindejaarsspot van Carrefour op tafel komt. Act for Food, allemaal goed en wel, maar het moet liefst een béétje gezellig blijven, immers. Enfin, behalve voor die kalkoen dan, die de pech heeft dat we in donkere dagen meer dan ooit aan onze tradities vasthouden. U niet, misschien? Tot volgende week!
