De toeleveringsketens staan onder druk door de coronacrisis: de invoer van verse groenten en fruit hapert nu al, en op langere termijn kunnen sommige toeleveringsketens zelfs volledig verbroken worden, waarschuwt Fairtrade Belgium. Drinken we straks weer cichorei in plaats van koffie?
17% van de voedselinvoer
Jaarlijks drinken Belgen meer dan zeven miljard kopjes koffie, maar als we niet opletten, riskeren we binnenkort weer cichorei te moeten drinken. Dat zegt Charles Snoeck van Fairtrade Belgium, die waarschuwt voor de gevolgen van de pandemie op de wereldwijde toeleveringsketens. “Het vermogen van ons economische systeem om aan onze behoeften te voldoen en om resistent te zijn voor toekomstige schokken (gezondheid, economie, klimaat) zal afhangen van de veerkracht van onze toeleveringsketens en de mensen die ze onderhouden”, aldus Snoeck.
In 2018 kwam 17% van de voedselinvoer in België uit ontwikkelingslanden, voornamelijk uit Sub-Saharaans Afrika en Latijns-Amerika en meestal geproduceerd door kleine familiale landbouwstructuren en seizoenarbeiders, van wie de meesten in een situatie van armoede leven. Er is geen vangnet voor de aanstormende economische crisis en het risico op besmetting en sterfte is er hoger.
Sterke wederzijdse afhankelijkheid
Het risico van schendingen van de mensenrechten neemt in deze omstandigheden snel toe, argumenteert Snoeck: wanneer werkgelegenheid schaars wordt of het inkomen daalt, is er een groter risico dat werknemers onrechtmatige arbeidsvoorwaarden accepteren. Ook dreigen oogsten verloren te gaan, door ziekte maar vooral door lockdown-maatregelen, gehinderd transport en het tekort aan containers voor zendingen.
“We mogen de ogen niet sluiten voor de sterke wederzijdse afhankelijkheid van onze voedselsystemen”, klinkt het. “Onze supply chains zijn uiteindelijk zo sterk als hun zwakste schakel. Daarom is het van fundamenteel belang om een herstelplan op te stellen dat rekening houdt met de meest kwetsbare economieën.” De Verenigde Naties voorziet al een historisch steunpakket van 2,5 biljoen dollar voor landen in ontwikkeling.
Fairtrade Belgium roept bedrijven en overheidsinkopers daarom op om, zelfs in tijden van crisis, te blijven vasthouden aan de universele waarden van mensenrechten. Bij het opstellen van stimuleringspakketten, vraagt de organisatie er bovendien voor te zorgen “dat de economie op een duurzame en eerlijke manier wordt herbouwd”.
