Meer dan één op vier zelfstandige supermarkten in Vlaanderen leed verlies in 2022: ze konden de hoge kostenstijgingen voor energie, huur en lonen niet doorrekenen in de verkoopprijzen.
Maximumprijzen
In 2019 maakte nog 19% van de zelfstandige supermarkten in Vlaanderen verlies, vorig jaar steeg dat cijfer naar 27,9%. Gemiddeld boekten ze een winst van 106.000 euro, bijna de helft minder dan in 2021 – terwijl dat al een flinke daling was tegenover 2020. Dat waren dan ook absolute topjaren: dankzij de sluiting van de horeca tijdens de pandemie kregen supermarkten 10 tot 15% omzet cadeau. Vergeleken met het “normale” jaar 2019 bleef het gemiddelde winstcijfer stabiel.
Supermarkten hadden in 2022 nu eenmaal te maken met sterk gestegen kosten voor energie, huur en lonen. Die konden ze niet doorrekenen in de prijzen, door de hevige concurrentie in de sector en omdat ze de maximumprijzen moeten respecteren die franchisegevers zoals Albert Heijn, Carrefour en Delhaize opleggen.
Ondernemersvrijheid
De cijfers waarover De Tijd bericht, komen uit een analyse van de jaarrekening van 252 supermarkten door onderzoeksbureau Serunt in opdracht van zelfstandigenorganisatie Unizo. Die vraagt meer ondernemersvrijheid voor de supermarktuitbaters: “Doordat er minder vrijheid is, kunnen zelfstandigen haast alleen nog schuiven met hun personeelskosten. De ketens moeten kiezen: ofwel trekken ze meer macht naar zich toe en verlagen ze hun groothandelsprijzen zodat de zelfstandigen winstgevender worden, ofwel geven ze de zelfstandigen opnieuw meer vrijheid. De regering zou erover moeten waken dat de zelfstandigen voldoende ondernemersvrijheid behouden,” vindt Luc Ardies van Buurtsuper.be, de supermarktorganisatie van Unizo.
Hij maakt zich zorgen over de lopende onderhandelingen over de verschillende paritaire comités in de retail – en de loonvoorwaarden die daaraan vasthangen. Onder andere Colruyt Group en de vakbonden pleiten voor meer eenvormigheid, maar dat zou de lonen in de zelfstandige winkels doen stijgen, waardoor nog meer winkels in de problemen geraken.
