Langzaamaan verdwijnen de wegwerpzakjes uit de Belgische supermarkten, volgens de cijfers van de handelsfederatie Comeos. In 2010 zakte het aantal verdeelde wegwerpzakjes voor het eerst onder de 800 ton. Sinds het akkoord uit 2003 om ze zo veel mogelijk te beperken, zijn al 86% minder wegwerpzakjes verdeeld. Winst voor de natuur: zowat 4900 ton plastic minder.
Daling wegwerpzakjes vertraagt, maar houdt aan
Het hoeft weinig betoog dat het leeuwendeel van die daling er kwam in de periode vlak na het afschaffen van de gratis wegwerpzakjes. Van de ene dag op de andere moest men betalen voor de zakjes, en nauwelijks meer voor een herbruikbare tas dan voor een wegwerpzakje. Daarnaast boden ketens als Delhaize ook een (kleine) korting aan, telkens als een klant een herbruikbare zak gebruikte. In twee jaar tijd werden op die manier zeven keer minder wegwerpzakjes verkocht (en zeven keer meer herbruikbare zakken).
Vorig jaar was de daling echter veel minder spectaculair en bedroeg die nog amper 50 ton. In 2003 hadden de leden van Fedis, zoals Comeos toen nog heette, zich nochtans voorgenomen om het aantal wegwerpzakjes “met 90% terug te dringen binnen de 10 jaar”. Om die doelstelling te behalen, hebben ze nog een kleine 3 jaar om de jaarlijkse plasticberg met 230 ton te verkleinen.
Ook minder wegwerpzakjes bij non-food
Toch is een sprake van een gunstige mentaliteitsverandering. Alle ketens, op Colruyt na, geven eenzelfde evolutie door: de meeste mensen weten ondertussen al lang dat zakjes bij de supermarkt niet meer gratis zijn. De meeste zakjes die nu nog verkocht worden, zijn voor impulsaankopen. Colruyt is een speciaal geval, daar werden immers sowieso nooit wegwerpzakjes gebruikt. Het valt overigens op dat het dalend gebruik van plastic wegwerpzakjes niet beperkt blijft tot de food-sector. Ook andere sectoren volgen dezelfde trend, zoals de modebranche en ketens als Ikea, waar de grote wegwerpzakken helemaal zijn verdwenen.
“Helaas hebben we totaal geen zicht op wat de ‘kleinere’ retail doet, zoals slagers en bakkers. We weten dus niet in welke mate de kleine zelfstandigen de algemene trend volgen”, merkt Comeos-woordvoerder Peter Vandenberghe op.