Het moet slechter worden voor het beter gaat: dat geldt niet alleen voor het Gele Gevaar, ook voor machtsgeile merkfabrikanten die de eenheidsmarkt saboteren. En in Zaandam leerden we: de toekomst van de foodretail is allesbehalve foodretail. Geen flauwe kost, deze Filet Pur.
Duimschroeven
Doorgaans dienen inkoopallianties om merkleveranciers helemaal uit te kleden, dachten wij. Het kan blijkbaar ook anders: in het VK gaan supermarkten de krachten bundelen om boeren in het arme Zuiden juist méér te kunnen betalen. Begrijpe wie kan. Door een fairtrade-coalitie te vormen denken ze eindelijk wél leefbare lonen te kunnen garanderen en een einde te maken aan kinderarbeid en ontbossing. Stel je voor. Van de concurrentiewaakhond zou het mogen. En als het ginder lukt, dan komt het concept mogelijk ook naar hier. Fairtrade-directeur Philippe Weiler, een halve BV sinds zijn deelname aan De Mol, zit te popelen op zijn stoel.
Voorlopig houdt Jumbo het weliswaar nog op de betrouwbare old school onderhandelingsmethodes, met inbegrip van armworstelen, stevige duimschroeven en ouderwetse boycots. Geen Honig, De Ruijter, Wijko en Heinz meer in de schappen bij het Gele Gevaar. Nu ze met Danone, Douwe Egberts en Coca-Cola weer on speaking terms zijn, was er marge om elders amok te maken, blijkbaar. Alles voor de portemonnee van de klant, uiteraard. Al blijkt uit analyses dat producten na zo’n boycot niet per se goedkoper worden. Of gaat het toch vooral om de eigen marges? Centjes lijken welkom, want de retailer ziet zich genoodzaakt om jobs te saneren op het hoofdkantoor. Niet omdat het slecht gaat, wel opdat het nog beter zou gaan: “Jumbo zoals Jumbo bedoeld is” moet vooral weer een slanker Jumbo worden.
Ongeoorloofd
Tiens, zouden fabrikanten dan toch zo oppermachtig zijn als retailers altijd beweren? Mja, dat valt nog te bezien. Want zie: er viel donderdag een triomfantelijk mailtje in de inbox. Van EuroCommerce. En een beetje later ook van Comeos. De retailfederaties kunnen hun grote vreugde niet wegsteken, na de schikking die de Europese Commissie trof met de gewetenloze bandieten van Mondelez: 337,5 miljoen euro wegens het optrekken van ongeoorloofde handelsbarrières. Machtsmisbruik pur sang. Zie je wel: hoog tijd om nu eindelijk eens en voorgoed compleet komaf te maken met die territoriale leverbeperkingen, was de teneur. Sloop die muren! Laat het Belgisch voorzitterschap maar het voortouw nemen. De multinational zelf relativeert de heisa: enkele alleenstaande gevallen uit een ver verleden, meer niet. En het geld lag al klaar.
Of de grenzen ooit écht helemaal gaan wegvallen in het ééngemaakte Europa, zoals onder andere de gebroeders Michiel en Frans Muller graag zouden zien gebeuren? Mja: de enige andere fabrikant tot nu toe die een boete kreeg was AB InBev, way back in 2019. En voor het onderzoek rond Mondelez had de Commissie vijf jaar nodig. Schiet niet echt op. Een reactie van de merkenfederatie AIM ontvingen we nog niet.
Matig intelligent
Over Muller gesproken: enkele cijfertjes die we onthouden na zijn strategiedagen in Zaandam. 4%: dat is de operationele marge die Ahold Delhaize voortaan élk jaar wil realiseren. Bonne chance, in Kobbegem weten ze waar ze voor staan. 3 miljard: dat is de som die de retailer denkt te halen uit nieuwe inkomstenbronnen. Lees: adverteer maar flink in onze app en betaal een eerlijke premiumprijs voor onze waardevolle klantdata, lieve merkfabrikanten. En 5 miljard: dat is het bedrag dat de retailer wil besparen om die marge helemaal waar te maken. Dat maar niemand achterover gaat leunen, waarschuwt Frans: kunstmatige intelligentie staat klaar om het van de matige intelligentie in winkels, distributiecentra en hoofdkantoren over te nemen. Helder.
Maar: niet ambitieus genoeg, volgens de rupsjes-nooit-genoeg die zich beleggers en analisten noemen. De laatste keer dat ik het checkte waren er nochtans niet veel foodretailers die boven dat percentage uitkwamen. Amazon, ja, maar dat is geen foodretailer. Zelfs geen retailer, eigenlijk. En inderdaad, dat is ook precies de weg die Muller uit wil: Ahold Delhaize wordt een media- & techbedrijf dat toevallig ook voeding verkoopt.
Vrolijke wetenschap
Op het vrolijke wetenschapsfestival Nerdland, dit weekend in Wachtebeke, is de fusiegroep nochtans niet te bespeuren. Wél de übernerds van Colruyt Group, uiteraard, met kindvriendelijke virtual reality toepassingen en een volautomatisch winkeltje vol lekkers – hey, business is business. “Eén van de grootste technische bedrijven van België”, noemen ze zichzelf. Dat mag.
Ze pakten deze week nog gauw even uit met een primeur: een nieuwe spoeddienst van Collect&Go, meer bepaald. In Heusden en Melle staan de verse bestellingen voortaan al na twee uur klaar in gekoelde lockers. Of worden ze al na drie uur per elektrische cargofiets aan de voordeur bezorgd. De boodschappendienst wil er niet enkel zijn voor de hele grote wekelijkse aankopen, maar ook voor de tussentijdse winkeltrip. Dat vraag om een aangepast concept.
Gentrificatie
Zo zie je maar: als de flitsbezorgers het definitief laten afweten, dan springt Colruyt wel in het gat. Van een inhaalbeweging gesproken: de tijd dat een zekere Jef zich nogal laatdunkend uitliet over het povere potentieel van e-commerce, ligt ver achter ons. Immers: “niemand heeft het vaker verkeerd dan degenen die weigeren toe te geven dat ze het verkeerd hebben”, zoals de illustere François de la Rochefoucauld in de zeventiende eeuw al wist. Dat ze al die nieuwerwetse concepten (zie ook : autonome winkels, elektrische bakfietsen) steevast in het Gentse testen, dat is simpelweg Gentrificatie in de praktijk.
En dan nog dit: Filet Pur heeft sinds deze week een zusje. Een pittig weekoverzicht voor de non-food, door de scherpe pen van mijn onvolprezen collega Pauline Neerman. Checkout is de naam, en de eerste aflevering kan je hier uitchecken. Haar sneer naar de supermarktwereld – waar het zogezegd een beetje zou zijn als met kant-en-klaarmaaltijden: altijd dezelfde flauwe kost – zal ik haar voor één keertje vergeven. Maar ze moet zich nu ook weer niet de illusie koesteren dat ik élke week reclame ga maken. Er zijn grenzen, toch? Tot volgende week!
