De hamvraag: wie betaalt de beloofde 24 miljoen euro?
Eind augustus bereikten de boerenorganisaties, de federaties van de distributieketen en de vleesindustrie na weken van onderhandelen een akkoord over een eenmalige toeslag aan de varkenshouderij. Die werkt al acht jaar op rij met verlies door de lage prijzen en de beloofde 24 miljoen euro moest dat leed verzachten. De vraag wie er hoeveel zou betalen, werd echter niet beantwoord. Die besprekingen zijn nu mislukt.
Volgens handelsfederatie Comeos zijn de gesprekken onder meer afgesprongen omdat de Belgische concurrentiewaakhond bezwaar had aangetekend uit vrees voor prijsafspraken. Maar Pieter Verhelst van de Boerenbond ontkent dat: “De mededingingsautoriteiten gaven ons wel mogelijkheden. Er werd voorgesteld dat elke partner in de varkensketen een vrijwillige bijdrage zou doen aan een fonds. Dat zou 15 tot 20 cent per kilo vers varkensvlees opleveren, in totaal 10 tot 15 miljoen euro. Wij wilden de garantie van 10 miljoen, de partners in de keten wilden die garantie niet geven.”
Bevoegd minister Willy Borsus (MR) neemt intussen initiatieven om de afgesprongen gesprekken weer op de rails te krijgen. “Nu de landbouwsector – en vooral de varkens- en de melksector, maar ook de rundvleessector – geconfronteerd wordt met aanzienlijke moeilijkheden, is het van cruciaal belang dat de relaties tussen de actoren in de keten behouden kunnen blijven.” De federale landbouwminister wijst op het grote belang inzake tewerkstelling en economische activiteit van de agrovoedingssector, de handel en de andere spelers in de verwerking van landbouwproducten.
Carrefour, Colruyt en Delhaize in de bres
In afwachting zijn de boerenorganisaties van plan om individuele warenhuizen, slachthuizen en vleesverwerkende bedrijven ertoe aan te zetten om vrijwillig een bijdrage te leveren: “De federaties van de handel (Comeos) en van de vleesindustrie (Fevia, Fenavian en Febev) slagen er niet in hun woord te houden en hun afspraken na te komen. Daarom trekken we de komende dagen met kleine delegaties van varkenshouders naar hun individuele leden. We vragen hén of zij hun engagement wel willen nakomen. We zullen heel expliciet vragen een engagementsverklaring te ondertekenen en aan te geven welk bedrag zij willen bijdragen.”
Een vraag die niet in dovemansoren is gevallen. “Om de varkenshouders te steunen in een periode waarin het varkensvlees historisch laag staat, zal Carrefour Belgium vanaf morgen 10 euro per varken – of 0,10 euro per gekochte kilogram varkensvlees – extra aan zijn leveranciers betalen. We volgen met deze tijdelijke maatregel consequent de positie die het al in augustus in het ketenoverleg innam en communiceerde”, laat woordvoerder Baptiste van Outryve weten.
Ook Colruyt betaalt 10 eurocent extra per kilo varkensvlees, en dat “voor al het varkensvlees dat we in ontvangst nemen, in welke vorm het achteraf ook verkocht wordt: vers vlees, charcuterie, afgeleide producten”, zegt Stefan Goethaert, directeur Colruyt Group Fine Food. “Binnen twee maanden evalueren we de situatie opnieuw zonder de evolutie van de besprekingen binnen het Ketenoverleg uit het oog te verliezen.”
Delhaize zal boven op de bijdrage van twee euro (die de keten al sinds half juli op eigen initiatief bijdraagt) nog één euro extra betalen, en dat “zolang de varkensprijs op zo’n historisch laag niveau blijft. Deze beslissing past in de strategie van Delhaize om bewust te kiezen voor Belgische verse producten.” De distributeur wijst erop dat die extra crisisbijdrage van 3 euro boven op de 3,6 euro per varken komt die hij al sinds 2014 betaalt aan alle Belgische boeren die varkens met het label ‘Beter voor iedereen’ leveren aan Delhaize.
Gisteravond ging dan ook Makro “het engagement aan om tijdelijk 10 cent per kilo puur varkensvlees extra te betalen aan de Belgische boeren. Dit beloven we te doen gedurende twee maanden. Makro is sinds jaar en dag een zeer faire speler op de Belgische markt en specifiek in de varkenssector. We volgen nl. de wekelijkse bewegingen van de vleesmarkt op de voet. We werken dus niet met vaste inkoopprijzen, maar reageren op de prijs in functie van de vraag en het aanbod van de markt, wat in het voordeel is van de boeren. Daarenboven verkopen we hoofdzakelijk Belgisch varkensvlees, dat we uitgebreid promoten bij de klanten aan de hand van degustaties in de winkels en communicatie in onze folders”, aldus woordvoerder Julie Stordiau.
