De grootste Britse supermarktketens willen samen een unieke coalitie vormen voor de inkoop van fairtrade-bananen, koffie en cacao. De Britse mededingingsautoriteit zou daar geen bezwaar tegen hebben. Volgt de Benelux?
Positieve effecten
Verschillende Britse supermarktketens, waaronder Tesco en Sainsbury’s, zijn in gesprek met de Fairtrade Foundation: ze willen de krachten bundelen voor de inkoop van eerlijke bananen, koffie en cacao van boeren in ontwikkelingslanden. Het zou de eerste inkoopcoalitie van dit type zijn, meldt de Financial Times. Het initiatief zou de beschikbaarheid van fairtradeproducten voor consumenten vergroten.
Cruciaal in het project is de goedkeuring door de Competition and Markets Authority (CMA), de Britse concurrentiewaakhond. Die heeft recent in een informeel advies aangegeven dat ze niet verwacht om handhavingsmaatregelen te nemen als gevolg van de regeling. Volgens de CMA is het onwaarschijnlijk dat het initiatief de prijzen voor consumenten zou verhogen. De gezamenlijke inkoop zou neutrale of zelfs positieve effecten hebben op de concurrentie, doordat shoppers een grotere keuze aan fairtradeproducten krijgen.
Ook naar België en Nederland?
Er loopt nu een proefproject: de eerste bananen, koffie en cacao die worden gekocht onder de nieuwe regeling, bekend als het Shared Impact Initiative, zouden binnen enkele maanden in de schappen kunnen liggen. De twee grootste ketens, Tesco en Sainsbury, zijn daarover in gesprek. The Co-op doet voorlopig alleen mee aan een proef met cacao, maar koffie en bananen zouden volgen. Eén niet nader genoemde retailer blijft voorzichtig uit angst voor een reactie van de CMA.
Volgens Fairtrade zou de inkoopcoalitie supermarkten meer macht geven om grote duurzaamheidskwesties – zoals kinderarbeid, leefbare lonen en ontbossing – kosteneffectiever op te lossen. Langetermijncontracten geven boeren in landen als Ivoorkust, Ghana, Kenia en Colombia de mogelijkheid om te investeren in duurzamere praktijken. Als het project succesvol blijkt in het Verenigd Koninkrijk, hoopt de organisatie het uit te breiden naar andere markten in Europa, waaronder België en Nederland, en uiteindelijk naar de Verenigde Staten.
“Naar een gelijk speelveld”
“Ook in België moet zoiets mogelijk zijn,” reageert Philippe Weiler, directeur van Fairtrade in België. “Retailers in België engageerden zich al in voor leefbare lonen in de bananensector en leefbare inkomens in de chocoladesector via Beyond Chocolate. Certificering wordt hier gezien als een belangrijke eerste stap. En als certificeerder legt Fairtrade de lat zeer hoog. Een Fairtrade aankoopcoalitie helpt retailers dan ook hun beloften waar te maken, en draagt tegelijk bij aan een gelijk speelveld waar Fairtrade de nieuwe standaard wordt.”
