2022 werd helaas het fatale jaar voor Makro Cash & Carry Belgium. Het jaar begon met de beslissing de noodlijdende Belgische tak te verkopen, en eindigt straks met de finale sluiting van de Makro-winkels. Het was een turbulent jaar, vol veranderingen en onzekerheden, en daarom zetten we alles nog even op een rijtje.
Fase 1: in de etalage
De Duitse Metro-groep maakte in januari meteen een eerste voornemen waar: het moest nu eens gedaan zijn met die Belgische afdeling, die jarenlang verlies draaide. In het boekjaar 2019/20 liepen de verliezen nog op tot 44 miljoen euro op een omzet van 714 miljoen euro.
Hoewel de Duitse moedergroep en de directie eerst nog staalhard ontkenden, lekte zakenbank Rothschild het nieuws: de zeventien Belgische winkels van Metro en Makro werden in de etalage gezet als “zuivere noodoperatie”. Meteen dook de naam van de Nederlandse concurrent Sligroop als potentiële overnamekandidaat. Verder werden ook Jumbo, Costco en Hornbach toen genoemd, maar het was alleszins duidelijk dat het een aartsmoeilijke klus zou worden.
Alsof de keten geen andere zorgen aan het hoofd had, was er in mei trouwens nog opnieuw gedoe met de vergunning voor de nieuwe Metro-winkel in Middelkerke.
Fase 2: de overname
In juni werd uiteindelijk een overnemer gevonden, al deed die onmiddellijk wenkbrauwen fronsen: één van hen was eerder betrokken bij de verkoop van de Belgische Blokker-winkels, wat ook al “niet zo goed” afliep. GA Europe is inderdaad gespecialiseerd in herstructureringen, waarna het de gesaneerde bedrijven – of wat daarvan overblijft – doorverkoopt.
De andere overnemer was het Luxemburgse vastgoedbedrijf Bronze Properties. Later zouden de vakbonden de Luxemburgers betichten van opgezet spel: de overnemer zou met Metro onder één hoedje hebben gespeeld om een snellere liquidatie op kosten van de Belgische Staat te verkrijgen.
Bij hun aantreden beloofden de nieuwe eigenaars nochtans rustig de tijd te nemen om de opties te onderzoeken en de merknamen Makro en Metro nog minstens een jaar te laten verder bestaan. Daar hadden de medewerkers geen vertrouwen in: spontane stakingen braken uit.
Gelukkig was er ook een opsteker: de Metro in Middelkerke heropende eind juni op een nieuwe, tijdelijke locatie.
Fase 3: bescherming gezocht
Net zoals de zomervakantie onvermijdelijk uitmondt in de eerste schooldag, eindigt de zomer ook voor voor Makro Cash & Carry Belgium op een treurige noot: op 1 september kondigen de nieuwe eigenaars aan bescherming tegen schuldeisers aan te vragen. Als geheel valt het bedrijf niet te redden, en geld voor een reorganisatie of zelfs ontslagronde is er niet meer. De operationeel en financieel directeur nemen alvast de benen.
Ondertussen vallen de lijken uit de kast: de winkels zijn verouderd en in slechte staat, met kapotte koelkasten op de koop toe. Misnoegde medewerkers vragen de voedselinspectie te komen kijken. Leveranciers nemen het zekere voor het onzekere en stoppen met leveren, met lege rekken tot gevolg. Her en der blijven winkels dicht door stakingsacties.
Bronze Properties hoopt het winstgevende Metro – met de hulp van de rechtbank – van het verlieslatende Makro te splitsen en in stukjes te verkopen. Voor Metro zijn er namelijk wel al geïnteresseerde partijen, terwijl zelfs CEO Vincent Nolf toegeeft dat Makro een hopeloos “verouderd model” heeft. Twee weken later is er al groen licht: de directie mag een reorganisatieplan uitwerken en krijgt in tussentijd bescherming tegen schuldeisers. Er wordt een gerechtsmandataris aangesteld.
Veilinghuis Auctim maakt een inventaris op van de inboedel, die later niet eens genoeg waard zou blijken om GA Europe ze te laten overnemen. De Makro-medewerkers zullen vanaf november de non-foodvoorraden op eigen houtje moeten uitverkopen, in de hoop hun lonen zo alsnog te verdienen. Flash-forward: dat lukt gelukkig aardig.
Fase 4: het uur van de waarheid
Oktober brengt hoop: het is snel duidelijk dat de interesse in Metro groot is. Sligro maakt zijn ambities publiek kenbaar, terwijl CEO Vincent Nolf zich eveneens kandidaat stelt. De topman probeert met petities steun te ronselen. Ook voor Makro zouden er kandidaten opduiken, beweren zowel de directie als de gerechtsmandatarissen. Er is sprake van een twaalftal potentiële kopers in totaal.
Van die twaalf bieden er uiteindelijk vijf (““) mee. Eén daarvan is een grote verrassing, én een groot mysterie: een Frans investeringsfonds wil Makro kopen voor “een behoorlijk bedrag”. De Fransen werden bijgestaan door een (dubieuze) Vlaming en zouden tweederde van het personeel mee willen overnemen. Het bod werd echter snel verworpen door de ondernemingsrechtbank wegens onbetrouwbaar en niet voldoend aan de vereisten.
Zo bleven nog vier kandidaten over, allemaal enkel voor (delen van) Metro. Sligro bood 47 miljoen, plus de waarde van de voorraden, voor alle vestigingen behalve Antwerpen-Noord. De Nederlandse groothandelaar toonde zich evenwel bereid om de Metro-winkel van Evergem af te staan aan Van Zon, dat 400.000 euro bood op dat filiaal. CEO Vincent Nolf wilde amper 100.000 euro betalen voor dezelfde tien vestigingen als Sligro, plus voorwaardelijk 10.000 euro voor de voorraden. Horeca Totaal, tot slot, bood op de winkel in Luik en het personeel van de omstreden vestiging in Middelkerke.
Weinig verwonderlijk haalde het voorstel van Sligro het pleit, in combinatie met Van Zon. De Nederlandse sectorgenoot wil bij de start van het nieuwe jaar onmiddellijk met de ombouw beginnen en heeft daartoe ook al de nodige voorbereidingen getroffen. Voor Makro zit er niet anders op dan lijdzaam af te wachten tot januari, wanneer de resterende winkels ofwel in vereffening gaan ofwel de faillissementsprocedure opstarten. De zes Belgische Makro-winkels zijn op 30 december de laatste dag open, voor de werknemers meteen ook hun laatste werkdag.
