Merken vinden geen afnemers voor hun ongezonde kost en foodretailers zetten maar beter de wekker, want van uitslapen is nu ook op zondag geen sprake meer. Deze Filet Pur houdt zich ver van kleffe Valentijn-inhakers – maar toch niet helemaal.
Slechte gewoonten
Een echt opzienbarende kop was het nu ook weer niet: “Consument vindt gezondheid belangrijker dan duurzaamheid bij voedingskeuzes”. Tuurlijk. Hoe zou je zelf zijn? Maar het blijkt wel waar, zeggen de harde cijfers: Coca-Cola groeit enkel dankzij de suikervrije varianten, Heineken moet het hebben van alcoholvrij en McDonald’s ziet zich genoodzaakt om consumenten te lokken met steeds goedkopere menu-opties.
Unilever vond niet eens een koper voor die nochtans populaire, maar al té calorierijke ijsjes van Magnum en Ben & Jerry’s, zodat een aparte beursgang de enige valabele optie bleek. En Nestlé, fabrikant van ongezonde ongein als KitKat en Maggi, zag zelfs de zwakste omzetgroei sinds vijfentwintig jaar. Het geld dat ze uitsparen door voortaan een dunner laagje pokkedure chocolade tussen hun wafeltjes te leggen, gaan ze investeren in reclamecampagnes om consumenten tot slechtere eetgewoonten aan te sporen. Op Vevey kan je rekenen.
Pistolet préparé
“We zijn en we blijven een business van 4% marge”, klonk Frans Muller afgelopen woensdag vastbesloten. Ook op hem kan je rekenen. Die man kent maar één richting: altijd rechtdoor en steil omhoog. Daar kunnen ze bij pakweg Carrefour of Tesco een puntje aan zuigen, om over Colruyt te zwijgen. Toch vonden die verwende nesten van aandeelhouders het nog niet genoeg. Ook al is Ahold Delhaize het best presterende foodretailaandeel van de afgelopen tien jaar, ze willen almaar meer. En de druk op de marges in de VS zint ze niet.
Geen vuiltje aan de lucht in Europa, nochtans. Met dank aan Delhaize, vooral: sinds de franchisering van die 128 filialen gaat het marktaandeel door het dak en krijgen de kassasystemen de geldstromen amper verwerkt. Wie had gedacht dat de verkoop van verse pistoletjes en préparé aan slaperige shoppers op zondagochtend zo’n lucratieve bezigheid kon zijn? Het is een succesverhaal dat de concullega’s inspireert, niet erg verwonderlijk.
Lesje geleerd
Want wat had je gedacht? Niet meer dan luttele minuten had Carrefour-opperbaas Geoffroy Gersdorff nodig om zich door dat meer dan tweehonderd pagina’s tellende regeerakkoord te worstelen en de verstrekkende gevolgen ervan ten volle tot zich te laten doordringen. En ja hoor, het besef volgde snel: die hypermarkten moeten voortaan óók op zondagochtend open, en wel liefst meteen. Al zal hij toch nog even geduld moeten oefenen: de nodige wetten moeten nog worden gestemd.
Maar het zat eraan te komen, natuurlijk. Het meest verwonderlijke was misschien nog de bezadigde reactie van de vakbonden, die het wellicht te druk hadden met die betoging: ze willen erover praten, stel je voor. Tja, het is dát of voor voldongen feiten staan, valt te vrezen. Ze hebben hun lesje geleerd na de krachtmeting met Delhaize. En er is gewoon geen weg terug voor Carrefour: openen op zondag is geen concurrentieel voordeel meer, sluiten op zondag is een onhoudbaar concurrentieel nadeel geworden. Zo ver is het gekomen. De zondagochtend is de nieuwe zaterdag. Wanneer mogen we nog eens uitslapen?
Pest of cholera
En dan is het maar de vraag wat Aldi, Lidl en vooral Colruyt daar tegenover kunnen of willen stellen. Het zal met ferme tegenzin zijn, áls ze de stap al zetten. Want wanneer straks iederéén op zondag opent, verliest de hele branche. De kosten gaan omhoog, maar de taart wordt niet groter. Het is dus kiezen tussen de pest of de cholera: marktaandeel kwijtspelen of marges zien verdampen? Alleen de gepamperde consument wordt er beter van. En studenten op zoek naar een bijverdienste.
Ook open op zondag: de allereerste Albert Heijn van het land, die in Brasschaat na veertien jaar eindelijk uit z’n al te krappe keurslijf werd bevrijd. De nieuwe winkel is 450 m² groter en helemaal volgens het allernieuwste blauwe concept ingericht. Feestje, dus. En voor directeur Raf Van den Heuvel, destijds de allereerste Vlaamse werknemer bij Appie, een mooie aanleiding om terug én vooruit te blikken. Geen valse bescheidenheid hoor, dat heeft hij van z’n Nederlandse collega’s intussen wel geleerd: de retailer gaat ondubbelzinnig voor de top drie in Vlaanderen. Patát!
Op de hielen
Grootspraak? Kijk toch maar eens naar de marktaandeeltrends van de voorbije jaren. Ja, de cijfers zijn geheim, maar wel publíék geheim. En de blauwe lijn op het grafiekje is de enige die zonder dipje gestaag omhoog blijft gaan. Vandaag zit Albert Heijn de discounters Lidl (licht groeiend) en Aldi (stagnerend) al op de hielen. Daarna komt Carrefour (in vrije val) in zicht, al zal dat iets meer tijd in beslag nemen. Bovendien: als Colruyt blijft krimpen, is Ahold Delhaize als groep bij elkaar opgeteld sneller dan je denkt marktleider in het noorden. Veel moeilijker is het niet, dat ziet een bijziende toekomstvoorspeller ook wel.
Vooral omdat Van den Heuvel ook rekent op het onvolprezen ondernemerschap van de collega’s bij Delhaize: amper hebben die leeuwen van franchisenemers de overname van een of meer verlieslatende filialen verteerd, of ze staan al klaar om naast de deur ook nog een blauw promotiefabriekje te openen. In Zwevegem geven Céline Christiaens en Mathieu Demeyer straks het goede voorbeeld. Ze zijn de vierde franchisepartner die beide merken combineert. Dat worden er snel meer, want ook elders staan de kandidaten naar verluidt te popelen.
Kijk eens aan. Wordt het dan tóch nog een mooi liefdesverhaal tussen de leeuw en de hamster? Je weet maar nooit. Haal die Spaanse aardbeien, die rosé cava en die supermarktrozen al maar boven! Tot volgende week!
