De volgende generatie kunstmatige intelligentie zal niet enkel antwoorden geven, maar ook autonoom taken uitvoeren. ‘Agentic AI’ – zelfredzame, doelgerichte AI – belooft het retaillandschap ingrijpend te veranderen. Maar is de sector daar klaar voor?
Van reactief naar proactief
Tot nu toe gebruiken retailers AI vooral als slimme assistent: chatbots beantwoorden klantvragen, algoritmes doen productaanbevelingen en voorspellende modellen optimaliseren voorraadbeheer. Maar met de opkomst van zogeheten agentic AI verandert het paradigma fundamenteel. Deze systemen kunnen zelfstandig doelen stellen, stappen plannen en acties uitvoeren – zonder voortdurende menselijke tussenkomst.
In plaats van alleen trends te rapporteren, kan een AI-agent bijvoorbeeld automatisch marketingcampagnes opzetten, prijzen van producten aanpassen op basis van realtime concurrentiedata of logistieke routes hertekenen om vertragingen te vermijden. “Deze systemen zijn niet langer tools. Ze worden medewerkers met autonomie”, ziet Jorg Snoeck, oprichter van RetailDetail.
Van “happy few” naar standaard
In de retail zijn de mogelijkheden bijzonder uiteenlopend. “Bijna elk kernproces in retail zal worden overgenomen door algoritmes,” waarschuwen de analisten van Bain & Company in hun nieuwe rapport. Wat vroeger voorbehouden was aan een “happy few” wordt nu toegankelijk voor de grote massa – en dus verliezen een aantal spelers plots hun unieke voordeel.
- Automatisering van category management: agentic AI kan zelfstandig assortimentsaanpassingen voorstellen en implementeren op basis van lokale verkoopdata en weervoorspellingen.
- Hyperpersoonlijke klantenservice: waarom klanten geen AI-agent bieden die hen actief begeleidt, hun voorkeuren onthoudt en proactief suggesties doet. Liefst 30% van de consumentenaankopen zou tegen 2035 sowieso via AI-agents verlopen.
- Sourcing en supply chain-optimalisatie: AI kan continu leveranciersdata screenen, risico’s inschatten en alternatieven voorstellen, zelfs bij geopolitieke verstoringen.
- Sommige technologische voorlopers experimenteren al met autonome AI-agenten binnen loyaltyprogramma’s, dynamic pricing of zelfs in-store robots die zelfstandig voorraden controleren.
Belofte en bezorgdheid
Toch roept agentic AI ook vragen op. Hoe garandeer je controle en transparantie in een systeem dat zelf beslissingen neemt? Hoe vermijd je bias of foutieve acties als de AI zelfstandig handelt? En hoe zit het met regelgeving, gegevensbescherming en ethiek?
Retailers moeten daarom een balans zoeken tussen autonomie en supervisie. “Menselijke controle en duidelijke grenzen blijven cruciaal,” zegt Alex Kantrowitz, techanalist bij Big Technology. “Agentic AI moet functioneren binnen een zorgvuldig gedefinieerd kader, anders creëer je risico’s in plaats van waarde.”
Shoppers gaan sowieso vreemd
Hoewel de technologie nog in ontwikkeling is, zien experts in agentic AI een belangrijke schakel naar volledig geautomatiseerde retailmodellen. In een markt waar snelheid, schaal en personalisatie het verschil maken, kan deze vorm van AI bedrijven helpen om sneller en intelligenter te opereren.
De komende jaren zullen bepalend zijn: wie vroeg inzet op agentic AI en tegelijk controlemechanismen goed implementeert, kan een structureel concurrentievoordeel opbouwen. Wie niet meedoet, verliest daarentegen marge en laat zich de kaas van het brood eten. Want “shoppers zullen vreemdgaan met AI,” zoals Bain het stelt.
